علی مومن پور؛ مریم دهستانی اردکانی؛ ولی سلطانی گردفرامرزی؛ محمد هادی راد؛ محمدرضا وظیفه شناس؛ امین آناقلی؛ فاطمه احمدی؛ زهرا جماعتی اردکانی
چکیده
بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی انار، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپانار در 12 سطح (شیشهکپ فردوس، ملس یزدی، ملس ساوه، رباب نیریز، گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان، گلنار زینتی شهداد، نرک لاسجرد سمنان، وحشی بابلسر، پوست ...
بیشتر
بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی انار، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپانار در 12 سطح (شیشهکپ فردوس، ملس یزدی، ملس ساوه، رباب نیریز، گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان، گلنار زینتی شهداد، نرک لاسجرد سمنان، وحشی بابلسر، پوست سیاه اردکان، چاه افضل و وشیک ترش سراوان) و میانگین شوریخاکدر پنجسطح (5/1، 8/3، 2/6، 3/9 و 6/12 دسیزیمنس برمتر)و با چهار تکرار (مجموعا 240 گلدان)، انجامشد.بر اساسنتایج،کمترین میزان آستانه تحمل به شوری در ژنوتیپ وشیک ترش سراوان (02/3 دسیزیمنس برمتر) و پس از آن در رقم ملس ساوه (25/3 دسیزیمنس برمتر) و گلنار زینتی ساوه (40/3 دسیزیمنس برمتر)، مشاهده شد. بیشترین آستانه تحمل به شوری در ژنوتیپهای گلنار زینتی شهداد، چاه افضل، پوست سیاه اردکان و رقم ملس یزدی، بهترتیب به میزان (90/4، 70/4، 38/4 و 17/4 دسیزیمنسبرمتر) و بیشترین مقدار شیب کاهش عملکرد به ازای افزایش هر واحد شوری (بر حسب دسیزیمنس برمتر)، در ژنوتیپ گلنار زینتی ساوه (89/7 درصد)و پس از آن در ژنوتیپهای گلنار زینتی سروستان (39/7%)، وشیک ترش سراوان (69/6%) و رقم ملس ساوه (33/6%)، مشاهده شد. کمترین مقدار شیب کاهش عملکرد در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان بهترتیب به میزان (83/2%، 88/2% و 89/2%)، مشاهده شد. در مجموع نتایج نشان داد که میزان شوری که موجب کاهش عملکرد 50% در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان شد، در حدود دو برابر میزان شوری بود که موجب کاهش عملکرد 50% در ژنوتیپهای گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان و وشیک ترش سراوان و رقم ملس ساوه شده بود. کاهش 50% عملکرد در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان به ترتیب در شوریهای 37/22، 74/21 و 10/21 دسیزیمنس برمتر، مشاهده شد. در پژوهشهای قبلی گزارش شده است کهدر شوری 4/8 دسیزیمنسبرمتر تا میزان 50% از عملکرد (بیوماس) درختان انارکاسته میشود، در حالیکه نتایج این پژوهش نشان داد که در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان در شوری 4/8 دسیزیمنس بر متر تنها به ترتیب 47/10، 58/11 و 30/13 درصد از عملکرد کاسته شد.بر این اساس، ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنانبرای انجام آزمایش ها و مطالعات تکمیلی و کاشت به عنوان پایه در ایستگاه چاه افضل مرکز ملی تحقیقات شوری انتخاب شدند.